Ön Çapraz Bağ Ameliyatı Öncesi Bilinmesi Gerekenler

Ön Çapraz Bağ Ameliyatı Öncesi Bilinmesi Gerekenler

     Ön çapraz bağ tedavisinde ameliyatlar yıllardan beri uygulanmaktadır. Günümüzde teknolojinin ilerleyişiyle beraber ön çapraz bağ ameliyatları başarı ile, kişide fazla fonksiyon kaybı olmadan gerçekleştirilebilmektedir.


Ön Çapraz Bağ Ameliyatı

     Her insan farklıdır ve bu farklılıkla beraber ameliyat ve ameliyat sonrası iyileşme sürecinde yaşadığı tecrübeler de farklılık gösterir. Bunu belirleyen bir çok faktör vardır. Ön çapraz bağ ameliyatında hangi ameliyat girişiminin yapıldığı ve hastanın sağlık durumu, ameliyat safhasını etkileyen en önemli risk faktörleridir.


Ön Çapraz Bağ Ameliyatı Planlama Ve Hazırlık
     Gerek ön çapraz bağ ameliyatını yapacak olan doktor, gerekse hasta; ameliyattan en iyi sonucun alınabilmesi için hazırlıklar yapmaları gerekmektedir. Hastanın kendisini ameliyata hazırlaması, ameliyattan ne beklediğini bilmesi önemlidir. Bazı hastalar ameliyat olma kararını verirken her türlü ayrıntıya takılırken, bazıları da hiçbir şeyi önemsemeden operasyonun olup bitmesini bekler.

     Genellikle ön çapraz bağ yaralanması tanısı konulup karar verildikten sonra, ameliyat için belli bir süre geçer. Bu dönemde bir takım laboratuvar testleri ve radyolojik testler yapılır. Bu süre içerisinde hasta, kendi sağlık problemi ile ilgili çevresinden ve en çok da bu ameliyatı görüp geçirmiş kişilerden bilgi edinebilir. Böylece ameliyat için gereken olumlu psikolojiyi de edinmiş olur.


Hasta Hakları
     Her hastanın ameliyat öncesinde doktoru ile iletişim kurması ve öğrenmesi gereken önemli noktalar vardır. Hasta doktorundan, rahatsızlığı ile ilgili bilgi vermesini istemesi gerekir. Ayrıca bu hastalığın her türlü tedavi yöntemini ve her birinin olası yan etkilerini doktoru ile konuşarak kendisi için en iyi seçeneğin ne olacağına karar vermelidir. Hasta doktoruna ameliyat iznini verebilmesi için doktorun hastasına bazı konularda bilgi vermesi gerekir. Bunlar:

• Hastalığın durumu ve neden cerrahi girişim gerektiği.
• Ameliyatın amacının ne olduğu.
• Ameliyatın nasıl yapılacağı.
• Ameliyatın faydaları.
• Ameliyatın riskleri.
• Ameliyatın yan etkilerinin neler olabileceği.
• Başka tedavi alternatiflerinin neler olduğu.

     Doktorunuz bu bilgileri açıkladıktan sonra kendisine cerrahi girişim iznini verebilirsiniz. Tüm bu konuşmalar sırasında aileden birisi veya yakın bir arkadaşınız size eşlik edebilir.


Ön Çapraz Bağ Ameliyatı Öncesi Testler
     Ön çapraz bağ ameliyatından önceki hafta birkaç test yapılması gerekir. Yapılacak testler bu ameliyatın büyüklüğü ile doğru orantılıdır. Yapılan bu testlerin amacı, hastanın planlanan ameliyat, anestezi ve ameliyat sonrası iyileşmesi bakımından durumunun değerlendirilmesidir. Her ön çapraz bağ ameliyatı birbirinden farklı olduğu için her hasta için de farklı testler istenebilir.

• Kan Testleri: Kan hücrelerinin değerleri, böbrek ve karaciğer fonksiyonları, kanama ve pıhtılaşma zamanları, kansızlık, enfeksiyon ve kanama riskleri değerlendirilir.
• İdrar Testleri: Böbrek fonksiyonları ve enfeksiyon riski değerlendirilir.
• Göğüs Grafisi (Akciğer Röntgeni): Akciğerlerin ve kalbin durumu değerlendirilir.
• Elektrokardiografi (EKG): Kalp fonksiyonlarını değerlendirir.
• Bilgisayarlı Tomografi: Hastalığın yaygınlığını ve eşlik eden başka hastalıkların olup olmadığının araştırılmasında kullanılır.
• Ultrasonografi: Hastalığın yaygınlığını ve eşlik eden başka hastalıkları araştırmada kullanılır.
• Solunum fonksiyonlarını incelemek için özel testler gerekebilir.

     Bunlara ek olarak hastanın yüksek tansiyon, kalp hastalığı, şeker hastalığı, nörolojik hastalık ve benzeri sorunları varsa her bir ek hastalık için uzman doktor düzeyinde kontrol gerekebilir.

     Yapılacak cerrahi girişimin tipine göre de hastaya yapılacak anestezi şekli değişebilir. Bu nedenle hastanın bir anestezi uzmanı tarafından görülmesi çok önemlidir.


Ön Çapraz Bağ Ameliyatına Hazırlık

     Planlanan ameliyat şekline göre hastanın bazı hazırlıklar yapması gerekir. Ameliyat öncesinde mide-bağırsak kanalı boş olmalıdır. Anestezi altında olan hastanın kusması çok ciddi sorunlara neden olabilir. Kusulan gıda artıkları solunum yolunu kaçabilir ve akciğer enfeksiyonuna neden olabilir. Bu sebeple doktor aksini söylemedikçe hasta ameliyattan en az 8 saat önce bir şey yememesi gerekir. Ayrıca ön çapraz bağ ameliyatı sırasında, ameliyat sahasında(diz-bacak) bulunan kıllar, cerrahi enfeksiyonlardan korunmak için temizlenmelidir.




Her ameliyat birbirinden farklı bile olsa bazı ortak noktaları bulunur.

Anestezi (Narkoz)

     Ön çapraz bağ ameliyatında anestezi şekli değişebilir.  Anestezinin amacı belli süre boyunca cerrahi girişim boyunca hastanın ağrı duymasını engellemektir. Ameliyat tipi ve hastanın durumuna göre hastanın uyutulması gerekebilir. Bazı durumlardaysa hastaya nasıl bir anestezi uygulatmak istediği sorulabilir.
Bakınız: Ön çapraz bağ ameliyatında anestezi.


Ön Çapraz Bağ Ameliyatının Hemen Sonrası

     Bölgesel ve genel anestezi alan hastalar ameliyattan hemen sonra uyanma odasına alınırlar ve odada anestezinin bütün etkileri geçene kadar takip edilirler. Genel anesteziden uyananlar ise kendilerini rüyada sanırlar, zaman zaman uyanırlar ve tekrar uykuya dalarlar.

     Ameliyattan sonraki yoğun bakım dönemini etkileyen faktörler vardır. Hastanın ameliyattan önceki sağlığı, ameliyatın büyüklüğü en önemli faktördür. Hastanın ağrısının kontrol altına alınabilmesi için ağrı kesiciler verilir. Ağrılar dinmiyorsa hastanın doktoruna ağrısını bildirmesi gerekmektedir.

     Genel anestezi altında ameliyat olan hastaların boğazlarında yanma hissi oluşur. Bunun sebebi ameliyat esnasında solunum yollarını kontrol altına almak için takılan hava yolu tüpüdür.

     Ameliyatın şekline göre, kimi hastaların idrar miktarlarının takip edilmesi için idrar sonrası takılır. Böylelikle hastanın her saat başı ne kadar idrara çıktığı, böbreklerinin fonksiyonu değerlendirilmiş olur. Sonda bir kaç gün sonra çekilir ve hasta normal yoldan idrarını yapar. Sonda çıkarıldıktan sonra birkaç gün ağrı ve sızlama hissiyatı olabilir.

     Anestezinin etkisi ile bağırsak hareketleri de geç başlar. Bunu kontrol etmek için doktor hasta karnını stetoskop ile dinler ve kontrolleri yapar. Hastanın bağırsak hareketleri, gazı, dışkılama ve iştahı doktor tarafından sorgulanır. Hastanın bağırsak hareketleri başlayınca doktor önce sıvı(su) tüketmesine, daha sonra sulu gıda ve nihayetinde katı gıdalar almasına izin verir. Bunların sırayla uygulanması önerilir.

     Bu dönemde hastanın hareket etmesi de önemlidir. Dolaşım sistemi ve bağırsak hareketleri için yürüyüş yapmak önemlidir. İlk yürüyüş zor olsa da hastanın mutlaka yürümesi gerekmektedir.

     Hastanın iştahının yerine gelmesi, yemekleri tolere etmesi, kendi başına veya az yardımla yürüyebilmesi taburculuk zamanının yaklaştığını gösterir.

     Hastanın taburcu olmasında bazı etkenler vardır; Yapılan testlerin sonuçları, cerrahi yaranın iyileşmesi, ameliyatın patoloji raporunun incelenmesi ve gerektiğinde diğer bölümlerden ek tedavi için danışmanlık alınması gibi işlemler tamamlandıktan sonra hasta taburcu edilebilir.

Hastaneden taburcu olmadan aşağıdaki konulardaki soruların cevaplarını öğrenmeniz gerekir;

• Yara bakımı için özel bir şey yapılacak mı?
• Hangi durumda acil olarak hastaneye geri gelinmesi gerekir?
• Yaşamınızdaki kısıtlamalar nelerdir? (Gıda, egzersiz vs)
• Hangi ilaçlar ne sıklıkta kullanılacak?
• Ağrı kesicilerin kullanılması gerekiyor mu?
• Herhangi bir problemde kimi aramanız gerekiyor.
• Rehabilitasyon için bir programa katılmanıza gerek var mı?
• Tekrar kontrole ne zaman gelinecek?

Ameliyat Öncesi Doktorunuza Sormanız Gereken Sorular Nelerdir?

     Hastalığınız ve tedavisi hakkında ne kadar fazla bilgi sahibi olursanız hastalığınızla o kadar iyi başa çıkarsınız. Bu nedenle ameliyat kararını verirken doktorunuza aşağıdaki soruları mutlaka sorunuz.

• Hangi nedenle ameliyat olmanız gerekiyor?
• Ameliyatın başarı şansı nedir?
• Başka tedavi yöntemleri var mı? Varsa neler?
• Ameliyat olmazsam sonuç ne olur?
• Ameliyata karar verirsem ne tip bir müdahale yapılacak?
• Mevcut hastalığım dışında benim bünyem bu ameliyat ve anesteziyi (Narkoz) kaldırabilecek mi?
• Ameliyatın riskleri ve hayatı tehdit eden yan etkileri nelerdir?
• Ameliyat sırasında kan ve kan ürünleri vermeniz gerekecek mi?
• Bu tip ameliyatlardan kaç tane yaptınız ve başarı oranınız nedir?
• Ameliyat benim sağlığımı ve yaşam kalitemi nasıl düzeltecek?
• Hastanede ne kadar süre yatmam gerekiyor?
• Ameliyatın hemen sonrasında beni ne gibi olaylar bekliyor?
• Normal aktiviteme ne zaman dönebileceğim?
• Ameliyatın yaşamında nasıl bir etkisi olacak?
• Ameliyat olmadan bunları düşünebilecek zamanım var mı?
• Bu hastalık ve ameliyatım ile ilgili olarak bilgi almak için ikinci bir doktora danışmam gerekir mi?
• Cerrahi Girişimin - Ameliyatın Riskleri Ve Yan Etkileri Nelerdir?

     Cerrahi girişimlerde dahil olmak üzere yapılan tüm tıbbi tedavilerin belli bir riski vardır. Basit bir hesapla fayda ve zarar oranları göz önüne alınmalıdır. Hiç kimse durup dururken bir cerrahi girişim olmak istemez. Önemli olan “Neden doktorunuz size bir cerrahi girişim yapmak istemektedir?” sorusunun cevabını almaktır. Bu noktaların düşünülmesi ve kararın ona göre verilmesi gerekir. Cerrahi işlemin yararları fazla ise bu cerrahi girişim göze alınır.


Ameliyattan Önce İkinci Bir Doktor ile Görüşmeli Miyim?

     Ön çapraz bağ rahatsızlığının tedavisi için ameliyat kararının alınması önemli bir durumdur. Bu sebeple durumu güvendiğiniz ikinci bir doktor ile görüşmeniz faydanıza olacaktır. Gittiğiniz ikinci bir doktorla konuşmak sizi psikolojik olarak da rahatlatacaktır.

Faydalanmanız dileğiyle, geçmiş olsun.

• Tweet
• Share
• Share
• Share
• Share

Sign up here with your email